Dit kan zo geweest zijn
Na het mooi geschreven Dankbaarheid van De Vigan begon ik aan dit boek dat in het Frans de titel Rien s'oppose à la nuit heeft. Bij de De Wereld Draait Door is het destijds de hemel in geprezen en terecht, maar het trok vooral mijn aandacht vanwege het onderwerp: het leven en de dood van de geestelijk gestoorde moeder van Delphine de Vigan. Lucile, de moeder, had denk ik een bipolaire stoornis. Ze kwam nogal vaak in een psychose terecht met alle ellende voor de hoofdpersoon maar natuurlijk ook voor de familie, die de stukken telkens weer moet oprapen. Zo'n leven heb ik van dichtbij meegemaakt. Ik heb het boek af en toe moeten wegleggen omdat het zoveel oproept: verdriet, boosheid, teleurstelling, medelijden, rouw. Ik kan me voorstellen dat een schrijver dit leven gewoon moet beschrijven: verbanden zoeken, chronologie en logica ontdekken, begrijpen, verwerken.
De Vigan heeft voor dit boek gebruik gemaakt van wat ze wist en had meegemaakt en ook van interviews met leden van de grote familie van Lucile en met Lucile's vrienden. Teruggevonden gedichten en stukken tekst van Lucile verklaarden soms iets en vaak ook niet. Het leven van Lucile wordt beschreven vanaf haar vroege jeugd tot aan haar dood. Het ouderlijke gezin van Lucile komt aan bod, het gezin met haar twee dochters, haar rol als oma. Op een bepaald moment weet zij zich na verscheidene malen terugvallen op te werken als maatschappelijk werker. Ze wordt een leuke oma voor de kleinkinderen. Er komt wat rust in haar leven. Daar mag je gerust respect voor hebben, want eerlijk is eerlijk: voor de patiënt is het het moeilijkst.
Als je niet bekend met het leven van mensen die psychotisch kunnen worden, is dit boek een aanrader. Kijk maar weens wat het met de mensen en hun omgeving doet. Gek genoeg hebben recensenten van het boek er niet veel van opgestoken. Ik denk dat ze deze wereld niet kennen. Als je er wel mee bekend bent, zul je veel herkennen. Hoe dan ook is dit boek prachtig geschreven en alleen daarom al fijn om te lezen. Ik moest het af en toe even wegleggen om bij te komen, maar het bleef toch trekken omdat je Lucille's leven wilt leren kennen zodra je de eerste bladzijden hebt gelezen.
Hoort het bij de fictie of de non-fictie? Ik heb het maar bij de fictie gezet. Het is de werkelijkheid van de schrijfster en het zal vast allemaal zo gegaan zijn, maar zelfs dat weten we niet echt.