Liederlijk
Toen ik nog op de middelbare school zat, kon ik maar niet door De Avonden komen. In die tijd heette de schrijver trouwens nog van Gerard van het Reve. Later is hij zich Gerard Reve gaan noemen, het boek bracht hij uit onder de naam Simon van het Reve. Nu, 50 jaar na mijn eerste poging, heb ik het in een week uitgelezen. Prachtig. De hoofdpersoon, Frits van Egters komt maar niet door de feestdagen in december heen. De tijd kruipt, de verveling, het benauwende gezin, het herhalen van dezelfde plagerijen : ik denk dat ik het daarom destijds taaie kost vond.
Van de week las ik in de krant dat het boek 75 jaar geleden is uitgebracht. Een boek uit 1947 dus en dat merk je. Ze zijn voortdurend bezig met de kolenkachel. Mag die uitgaan of moet die blijven branden? En wie haalt er kolen? Er zit niemand te zappen, ze stemmen de radio af met een draaiknop. Iedereen rookt nog. De mensen hebben een idee over het weer door naar buiten te kijken. Tegenwoordig kijken we op de weer-app. Frits poetst zijn tanden in de keuken. Vroeger had men vaak geen badkamer. Voor een wat oudere persoon is dat allemaal erg herkenbaar.
Ook weer een boek met een connectie met Enschede. De vader van Reve kwam uit Enschede. Er is een passage waarin Frits zijn vader vraagt hoe het vroeger in de fabriek was. Vader vertelt hoe hij als twaalfjarige begon te werken in de fabriek en hoe hij een bankje gebruikte om overal bij te kunnen. Ergens is een passage waarin er op de radio wordt gesproken over afgelastingen van het voetbal. Eén van de genoemde clubs is "Enschedese Jongens", waarin we de Enschedes Boys herkennen.
De hoofdpersoon zoekt telkens naar manieren hoe hij de dag kapot kan krijgen en het ouderlijk huis kan ontlopen. Dat lijkt saai, maar er is veel om te lachen. Er komen wat lugubere grappen voor in de roman en vaak heeft Frits een originele ingeving, waar je om moet lachen. Frits maakt bij bijna al zijn vrienden opmerkingen over kaalheid. Soms is dat grappig, maar vaak draagt het eerder bij aan de verveling en de herhaling in dit boek.
Eindelijk 50 jaar na mijn eerste poging om me door deze beroemde roman te worstelen, ben ik blij dat ik hem heb gelezen. Reve is een goede schrijver, ook een reden waarom deze roman zeker een aanrader is.